Wonen en Stedelijke ontwikkeling

Nijmegen kent veel huishoudens met lage inkomens. Daar staat weer tegenover dat de stad ook veel goedkopere huurwoningen kent, meestal van woningcorporaties. In Nijmegen is 40% van de voorraad een corporatiewoning, landelijk 29%). Voor elke 100 huishoudens die tot de doelgroep sociale huurwoningen behoren, zijn er 90 van die woningen onder de liberalisatiegrens beschikbaar. Ten opzichte van de wat kleinere doelgroep huurtoeslag is er een klein overschot (2%) aan betaalbare corporatiewoningen (tot de aftoppingsgrens).  
In vergelijking met de kennissteden ligt deze verhoudingen in Nijmegen in Nijmegen duidelijk gunstiger. Ten opzichte van de doelgroep sociale huur en de doelgroep huurtoeslag is het aanbod hier, op Eindhoven na, relatief het grootst. Doordat een deel van de  betaalbare corporatiewoningen bewoond wordt door mensen met een wat hoger inkomen, ontstaan niettemin tekorten.
Van de 31200 corporatiewoningen in 2020 waarvoor de corporaties prijzen hebben gemeld, zit zo’n 96% onder de liberalisatiegrens (737 euro  in 2020). Deze cijfers zijn door de tijd heen tamelijk constant. Minder constant is het aantal zeer goedkope woningen (< 432 euro). Dat loopt vanaf 2009 terug. Het aantal betaalbare woningen (tussen 432 en 663 euro per maand) neemt de laatste jaren toe van 20.000 medio 2014 tot recent 22.000. De groep corporatiewoningen rond de liberalisatiegrens loopt na een groeispurt tot aan 2014 de laatste jaren terug tot rond 10% van het corporatiebezit.

Figuur: Corporatievoorraad Nijmegen naar huurprijs.

De Nijmeegse corporatiehuurders zijn meestal passend gehuisvest (78%, vergelijkbaar met de gehele groep kennissteden, situatie 2018). Het percentage huishoudens dat met een te hoog inkomen in een woning onder de liberalisatiegrens woont, is met 10,6% een fractie lager dan in de vergelijkingssteden (11,2%). Duur scheefwonen komt in Nijmegen ook iets minder voor dan in de andere steden (11,7% tegenover 12,1% gemiddeld) Het te goedkoop wonen neemt in Nijmegen af, het te duur wonen blijft ongeveer gelijk. Dit is in lijn met de landelijke beweging naar meer passend gehuisveste corporatiehuurders.
In de particuliere huur is vooral de dure scheefheid groter. 22% woont hier te duur, en dat is ook meer dan landelijk (18%). In de particuliere huursector is in Nijmegen 66% passend gehuisvest, iets minder dan in Nederland als geheel (69%).

De woonquotes van huurders en kopers verschillen. Huurders zijn een groter deel van het huishoudensinkomen kwijt aan woonlasten. Bij huurders en eigenaren neemt het woonaandeel in het inkomen sinds 2009  toe.
Overigens staat tegenover het grote beslag dat wonen legt op het huishoudensinkomen bij huurders wel dat vaak gaat om kleine huishoudens. 58% van de huurders in zelfstandige woningen zijn éénpersoonshuishoudens en slechts 11 % is een “standaard” gezin (paar met kind(eren)). In de koopsector is de laatste groep nog steeds de grootste categorie (35% van de huishoudens in koopwoningen) en is 30% alleenstaand.
Binnen de huursector liggen de woonquotes van huurders van corporatiewoningen duidelijk lager dan van huurders in de particuliere sector (ca. 5%-punt verschil).

Figuur: Netto woonquotes van huishoudens in de huur en koopsector. Bron: Woononderzoek/Citavista.

17,6% van de huishoudens in corporatiewoningen in Nijmegen kende in 2018 een betaalrisico. Dat betekent dat het inkomen te laag is om aan alle uitgaven te voldoen. Dit percentage is na 2014 dalend tot aan 2016 (12,6%) met daarna een stijging naar de genoemde 17,6%.  Dat is nog steeds wel iets onder het gemiddelde van de vergelijkingssteden.  Het Nijmeegse percentage loopt behoorlijk in de pas met de ontwikkeling van het gemiddelde van de vergelijkingssteden. Vooral Enschede, Arnhem en Groningen staan er wat dit betreft slechter voor.