Toekomstverwachting
Tussen 2017 tot 2022 werd een groei van 15.000 banen verwacht in de regio Arnhem-Nijmegen (+ 4%). Er melden zich naar verwachting een kleine 6.000 mensen extra in de regionale beroepsbevolking. Deze beroepsbevolkingsgroei manifesteert zich zeer sterk in Nijmegen. Niettemin werd ook hier wel nog een behoorlijke werkloosheidsdaling verwacht. Inmiddels heeft de corona-crisis het speelveld veranderd.
Voor 2022 werd minder werkloosheid verwacht, corona maakt alles anders
Van 2017 tot 2022 verwachtte de Provinciaal Economische Verkenning van het Bureau Economisch Onderzoek van de provincie Gelderland een beroepsbevolkingsgroei in Nijmegen van 4,8%. Ook in Arnhem, Overbetuwe en Lingewaard ligt de verwachte groei tamelijk hoog. Gezamenlijk neemt de beroepsbevolking in dit kerngebied van de regio met ca. 8.400 mensen toe (+3,6%), terwijl in de overige gemeenten de beroepsbevolking gezamenlijk met 2.500 krimpt (-1,6%).
De werkgelegenheid in de regio nam in de verwachting van de Provinciale Economische Verkenning van 2017 tot 2022 met 15.000 banen (4%) toe, ruim hoger dan de regionale beroepsbevolkingsgroei van 5750 personen. De werkloosheid kan dan ook dalen van 5% in 2017 naar 4,2% in 2022. In Nijmegen wordt een iets steilere daling verwacht van 5,4% in 2017 naar 3,9% in 2022.
Figuur: verwachte regionale banengroei tot 2022 per sector. Gemiddelde =+4% (x-as); bellen geven de omvang in Nijmegen in 2019 aan;
bron: Provinciale Economische Verkenning, Bureau Economisch Onderzoek Provincie Gelderland, 2019
Sectoraal waren de perspectieven op banengroei tot 2022 voor de financiële dienstverlening (banken, verzekeraars), openbaar bestuur en onderwijs beneden gemiddeld. Ook voor de regionale industrie bleef het beeld (licht) ongunstig. Van belang is wel op te merken dat de uitzendkrachten hier in de zakelijke diensten meetellen. De bouw maakt een kantelpunt mee. Van zeer negatief tot aan 2017 naar zeer positief in de daaropvolgende vijf jaar. Positief was het beeld in de groothandel en transport, horeca, informatie & communicatie en specialistische zakelijke dienstverlening. De zorg is een zeer grote werkgever (regionaal 20% van de banen, in Nijmegen 30%) met een bovengemiddelde banengroei (gemiddelde jaarlijkse groei van +1,3% regionaal ten opzichte van 0,8% voor alle sectoren).
Inmiddels is door corona het beeld flink in de war geschopt. Op de korte termijn wordt horeca, de persoonlijke dienstverlening, de cultuursector, de non food-detailhandel fors geraakt. Food-detailhandel, webshops, de zorg en koeriersdiensten hebben juist de wind mee. Cijfers op lokaal niveau om dit aan te tonen zijn nog schaars. We zagen in de eerste fase van de corona-crisis dat 39% van de vestigingen met 24% van de banen potentieel zwaar geraakt werden door de eerste lockdown (getroffen sectoren in de TOGS-regeling. In het stadscentrum ging het zelf om 45% van de banen. In de bedrijfsdemografie (inschrijvingen bij de KvK) zien we in 2020 een afzwakkende groei door meer stoppers, terwijl het aantal starters toch nog licht groeit. Tegelijkertijd zien we dat er in drie tranches meer dan 5.500 toekenningen (incl. dubbeltellingen door mensen die meer dan één keer hebben aangevraagd) zijn geweest binnen de TOZO-regeling voor zelfstandigen op een totaal van 8400 ZZP-ers met het ondernemerschap als hoofdinkomen. Binnen de drie tranches van de NOW-regeling zijn er in Nijmegen 2400 aanvragen toegekend, met een veelvoud aan werknemers achter die aanvragen. Het is op dit moment zeer onzeker wat de situatie zal zijn als de corona-crisis voorbij is.