Heijendaal

Leefbaarheid en wijkontwikkeling

• Bewoners waarderen het woon- en leefklimaat in hun wijk gemiddeld met een rapportcijfer 7,8. Deze goede waardering is vergelijkbaar met het gemiddelde in stadsdeel Nijmegen-Midden (7,7) en wat hoger dan gemiddeld in Nijmegen (7,6).
• Wijkmonitoring laat voor wat betreft de wijkontwikkeling een stabiel woon- en leefklimaat zien.
• Leefbaarometer.nl beoordeelt de leefbaarheid sinds 2014 als uitstekend. Daarvoor was deze al zeer goed. Er zijn geen aandachtsgebieden met leefbaarheidsrisico's aangegeven (beeld 2018).
• Een groot deel van de inwoners vindt de buurt waarin men woont het afgelopen jaar stabiel gebleven (75%).
• Heijendaal is een hoogwaardig werkgebied én een woon- en leefomgeving voor ruim 2.000 Nijmegenaren, waaronder veel studenten. De wijk kent een jonge bevolking, met relatief veel 15-25 jarigen en 25-49 jarigen. Er zijn relatief veel verhuizingen in de wijk door aanwezigheid van grotere studentencomplexen.
• Positieve ontwikkelingen in de woonomgeving zijn in de ogen van wijkbewoners vooral:

1. buurt opgeknapt, aangepakt, beter onderhouden;
2. meer of betere winkels en voorzieningen.

• Negatieve ontwikkelingen in de woonomgeving zijn volgens bewoners vooral:

1. meer rotzooi, zwerfvuil;
2. verkeersveiligheid verslechterd, druk verkeer.

• Het voorzieningenaanbod kenmerkt zich door:
  • Inwoners van Heijendaal kunnen voor dagelijkse boodschappen terecht in omliggende wijken.
  • De woongebieden kennen geen horeca of wijkaccommodatie.
  • Het Radboud-ziekenhuis is een grote, stedelijke voorziening. Verder is het aanbod aan huisartsen, tandartsen of fysiotherapie beperkt.
  • Formele voorzieningen voor sporten en bewegen zijn er niet binnen de wijkgrenzen (behoudens specifieke voorzieningen voor studenten en onderwijsmedewerkers). Wel zijn er in nabij gelegen wijken diverse mogelijkheden, en is Park Brakkenstein nabij. In de openbare ruimte van de woongebieden zijn enkele sport- en speelplekken aanwezig.
• Inwoners van Heijendaal voelen zich veilig in de eigen woonbuurt. Zo'n 5% van de wijkbewoners voelt zich soms of vaak onveilig in de woonomgeving (Nijmegen 15%). Auto-inbraak, fietsendiefstal (incl. brom-/snorfietsen) en bedreiging/mishandeling komen naar voren in de politiecijfers. Mogelijk is er een relatie met de grote bezoekersstromen die universiteit, ziekenhuis en station Heijendaal genereren. Jeugdoverlast of vernielingen zijn nauwelijks zichtbaar.
• Demografische prognoses gaan uit van een terugloop van het aantal 40-ers en 50-ers en stijging van het aantal ouderen, vooral 70-ers (+30% tot +35%). Door mogelijke uitbreiding van de woningvoorraad wordt een bevolkingsgroei verwacht van tussen de +5% en +25%.

Sterktes en aantrekkingskracht

• Heijendaal wordt grotendeels ingenomen door universiteit, hogeschool, ziekenhuis en park Brakkenstein. Een deel van de hooggewaardeerde woongebieden is in de negentiger jaren van de vorige eeuw gebouwd op het terrein van het voormalige Canisius-Wilhelmina-ziekenhuis (‘Park Heijendaal’). De rest van de vooral vooroorlogse laagbouwwoningen ligt aan de wijkranden, ook zijn er studentencomplexen aanwezig.
• De woningen liggen hier erg goed in de markt. Gemiddeld genomen ligt de prijs in Heijendaal €28.000 hoger dan soortgelijke woningen in andere delen van Nijmegen. Dit komt bijvoorbeeld door het imago van de wijk of afstand tot het centrum. De prijsvergelijking is modelmatig.
• De waarde van koopwoningen is hier dus verhoudingsgewijs hoog. Zowel laagbouw- als etagewoningen zijn hier relatief duur, wat duidt op een boven gemiddelde woningmarktpositie. Heijendaal kent ook veel ‘zelfstandige’ studentenappartementen van de SSHN, wat de gemiddelde woningprijs drukt.
• Het is een geliefde wijk, 77% van de bewoners is gehecht aan de buurt (versus 66% voor Nijmegen).
• Heijendaal kent veel maatschappelijk sterke bewoners:
  • 68% hoogopgeleid (Nijmegen 42% in 2017), gering aantal laagopgeleiden (8% versus 23% in Nijmegen in 2017);
  • een laag gebruik ondersteuningsregelingen;
  • een laag aandeel uitkeringen: 1,1% van de 14-65-jarigen, Nijmegen 6,7% (2019, Participatiewet).
• De wijk kent daarbij een zeer geringe instroom van zwakke of kwetsbare huishoudens (0,2% van de instroom in 2017).
• De tevredenheid over mogelijkheden voor sporten en bewegen en voorzieningen voor jongeren is hier hoog. Een groot deel van de bewoners is tevreden over openbaar vervoer in de buurt.
• Veel inwoners vinden de wegen in de buurt hier goed onderhouden: een verhoudingsgewijs hoge 87% (Nijmegen 63% in 2019). Er zijn ook weinig klachten/meldingen over de openbare ruimte. Bewoners onderhouden zelf boomspiegels en plantvakken, en realiseren zo een hoger kwaliteitsniveau van groen.

Aandachtspunten

• Buurtproblemen die volgens bewoners met voorrang moeten worden opgepakt:

1. rotzooi, zwerfvuil;
2. verkeersveiligheid, druk verkeer;
3. prijs huur- en koopwoningen;
4. overlast van (hang)jongeren;
5. lawaai.

• Grote verkeersstromen door en langs de woongebieden leiden tot overlast en congestie. Wijkprofessionals noemen in breder verband vooral mobiliteit aan aandachtspunt voor Heijendaal. Nabijgelegen functies (universiteit, hogeschool, ziekenhuis) genereren veel verkeer. Parkeren is al lange tijd een onderwerp, bij bewoners is er weinig draagvlak voor afwenteling van de gevolgen op de (woon)omgeving. Intensiveringen door HAN en RUN/Radboud bedreigen in de ogen van wijkbewoners het woon- en leefklimaat (parkeeroverlast, mogelijk negatieve impact station Heijendaal).
• Lawaaioverlast spitst zich niet toe, enkele ondervraagden noemen bronnen als verkeerslawaai, helikopter Radboudziekenhuis en bladblazers HAN.
• De opvallend hoge verhuismobiliteit, zo’n 30% van de bevolking stroomt jaarlijks door (beeld 2017), is verklaarbaar maar vormt wel enigszins een risicofactor. Er zijn veel woonunits voor studenten in deze wijk.